سنای اسپانیا پیشنهاد ممنوعیت برنامه ویزای طلایی اسپانیا را موقتا متوقف کرده است. اگرچه کنگره اسپانیا ممکن است همچنان برای اجرای آن تا اوایل سال 2025 تلاش کند. ماه گذشته، به نظر می‌رسید که برنامه روادید طلایی اسپانیا در آستانه لغو شدن قرار دارد. چرا که کنگره لایحه‌ای را برای حذف آن تصویب کرد و احتمالا از ژانویه 2025 اجرایی می‌شود. بااین‌حال، این لایحه با موانعی روبرو شده که ممکن است این ممنوعیت را برای چندین ماه به تعویق بیندازد یا حتی منجر به لغو آن شود!
مجلس سنا لغو ویزای طلایی اسپانیا را وتو کرد
در 2 دسامبر، سنای اسپانیا قانون ممنوعیت ویزای طلایی اسپانیا را رد کرد و این طرح را دوباره به کنگره فرستاد. درحالی‌که این وتو می‌تواند روند قانون را به تاخیر اندازد، اما کنگره همچنان می‌تواند آن را تصویب کند. شکاف سیاسی در این اختلاف نقش دارد، زیرا سنا توسط حزب راست میانه رهبری می‌شود، درحالی‌که کنگره تحت کنترل توسط ائتلاف نخست‌وزیر پدرو و احزاب چپ است.
ضمنا نگرانی‌هایی هم در مورد رویکرد دولت اسپانیا نسبت به این لایحه وجود دارد. چرا که این قانون بخشی از لایحه کارآمدی قوه قضائیه است که رسیدگی به محاکمه تحصن‌های غیرقانونی را تسریع می‌کند. حزب مردمی از روش‌های قانونی دولت انتقاد دارد و پردازش همزمان این دو طرح قانونی را موجب سردرگمی می‌داند.
البته کنگره می‌تواند ممنوعیت ویزای طلایی اسپانیا را در یکی از جلسات عمومی آتی خود در دسامبر 2024 تصویب کند. امری که احتمالا منجر به انتشار آن در روزنامه رسمی تا اوایل ژانویه 2025 می‌شود. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که ویزای طلایی این کشور تا حدود اول آوریل 202 به‌تدریج لغو خواهد شد.
افزایش تقاضا برای ویزای طلایی اسپانیا
از زمان اعلام ممنوعیت احتمالی ویزای طلایی در ماه آوریل، درخواست‌ها برای برنامه آن افزایش یافته است. به‌طوری‌که میزان درخواست‌ها از میانگین 69 پرونده در ماه‌های اوایل سال 2024 به 95 درخواست در هر ماه از ژانویه تا مارس 2024 افزایش یافته است. تا پایان اکتبر 2024، درمجموع 780 ویزای طلایی اسپانیا اعطا شده است که 573 مورد آن‌ها مربوط به بعد از اولین اشاره به قانون ممنوعیت برمی‌گردد.
در سال‌های اخیر، علاقه به این برنامه مهاجرتی به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. پس از باقی ماندن سالانه زیر 1000 مجوز از زمان راه‌اندازی آن در سال 2013 تا 2021، مجوزها در سال 2022 به بیش از 2000 مورد رسید و در سال 2023 از 3200 مورد فراتر رفت. اکثریت تاییدیه‌های ویزای طلایی به اتباع چینی و پس از آن متقاضیان روسیه و بریتانیا داده شده است.
آشنایی با ویزای طلایی اسپانیا
برنامه ویزای طلایی اسپانیا به افراد غیر مقیم این امکان را می‌دهد تا از طریق گزینه‌های سرمایه‌گذاری گوناگون به پاسپورت این کشور دست یابند. از جمله این گزینه‌ها می‌توان به خرید ملک با ارزش حداقل 500 هزار یورو، اوراق قرضه دولتی با ارزش حداقل 2 میلیون یورو یا خرید 1 میلیون یورو سهام شرکت‌های اسپانیایی اشاره کرد.
منتقدان این طرح استدلال می‌کنند که الزامات سرمایه‌گذاری در ملک، مشکلات بازار مسکن را در اسپانیا تشدید می‌کند. چرا که درحال‌حاضر مسکن مقرون‌به‌صرفه به یک چالش کاملا مهم تبدیل شده است. بانک مرکزی اسپانیا برآورد می‌کند که سالانه 600 هزار خانه جدید نیاز خواهد بود. درحالی‌که تاکنون تنها 90 هزار خانه ساخته می‌شود.
متقاضیان موفق در این طرح ملزم به اقامت در اسپانیا نیستند و تنها باید هرسال یک روز را در این کشور بگذرانند. این شرط هم باعث نگرانی‌هایی شده است که منافع اقتصادی این برنامه به‌طور کامل محقق نمی‌شود. در سال 2022، کمیسیون اروپا از کشورهای اتحادیه اروپا خواست تا در طرح‌های ویزای طلایی خود به‌دلیل خطرات مربوط به پولشویی، فرار مالیاتی و مسائل امنیتی تجدیدنظر کنند.
روندهای جهانی در زمینه ویزای طلایی
با افزایش نگرانی‌های اتحادیه اروپا، چندین کشور برنامه‌های اقامت سرمایه‌گذاری خود را متوقف می‌کنند. ایرلند طرح ویزای طلایی خود را در فوریه 2023 پایان داد. پرتغال نیز از این روند پیروی کرد و هلند نیز برنامه در ژانویه 2024 به طرح ویزای طلایی خود پایان داد. آلبانی هم که قصد داشت ویزای طلایی خود را معرفی کند، از آن زمان این برنامه را به حالت تعلیق درآورده است.
با وجود این تغییرات، برخی از کشورها کماکان در حال ارائه ویزای طلایی هستند. مالت همچنان برای سرمایه‌گذاری نزدیک به 700 هزار یورو پاسپورت طلایی ارائه می‌دهد. درحالی‌که ایتالیا و یونان طرح‌های اقامت دائم خود را دارند و مجارستان هم اخیرا از برنامه «سرمایه‌گذار مهمان» رونمایی کرده است. با ادامه بحث‌ها، آینده ویزای طلایی اسپانیا کماکان نامشخص به نظر می‌رسد.
