پس از نزدیک به دو سال رشد سریع، طرح ویزای طلایی یونان با نشانههایی از افت تقاضا مواجه شده است. طبق اعلام وزارت مهاجرت یونان، تعداد درخواستهای جدید برای دریافت اقامت از طریق سرمایهگذاری در املاک یونان، کاهش قابلتوجهی را نشان میدهد. به طوری که در آوریل ۲۰۲۵، تعداد درخواستها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۸.۵ درصد کاهش یافته و از ۷۹۰ به ۵۶۴ مورد رسیده است.
روند کاهشی درخواست ویزای طلایی یونان
این نخستین کاهش درخواست ویزای طلایی یونان از سپتامبر ۲۰۲۲ تاکنون به شمار میرود؛ یعنی زمانی که نخستوزیر یونان «کاریاکوس میتسوتاکیس» از افزایش حداقل میزان سرمایهگذاری خبر داد. همین موضوع باعث شد تا سرمایهگذاران برای پیشی گرفتن از افزایش قیمتها به خرید گسترده ملک روی آورند. کاهش اخیر عمدتا به تغییرات اعمالشده از اول سپتامبر ۲۰۲۴ نسبت داده میشود؛ زمانی که سطح جدید و بالاتری از سرمایهگذاری مورد نیاز در بازار املاک به مرحله اجرا درآمد.
بین سالهای ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، نزدیک به ۱۷۹۰۰ ملک توسط سرمایهگذاران خارجی در چارچوب طرح ویزای طلایی خریداری شد. رقمی که بیشتر از کل مدت ۱۰ سال فعالیت قبلی برنامه ویزای طلایی یونان به شمار میرود. سرمایهگذاریها نیز از ۴.۴۷ میلیارد یورو (بیش از ۵ میلیارد دلار) فراتر رفت و تعداد درخواستها در سال ۲۰۲۳ به ۸۴۷۷ و در سال ۲۰۲۴ به ۹۴۱۱ پرونده رسید که رکورد تازهای محسوب میشود.
تاثیرات تقاضای ویزای طلایی یونان بر املاک
این موج تقاضا فشار قابلتوجهی را بر بازار املاک و خدمات مهاجرتی یونان وارد کرده است. به طوری که قیمت املاک در یونان افزایش یافته است و تعداد زیادی از درخواستها نیز هنوز بررسی نشدهاند. طبق آخرین آمار موجود، بیش از ۱۶۰۰۰ درخواست هنوز در صف رسیدگی قرار دارند.
با وجود افت ماه آوریل، درمجموع طی چهار ماه نخست سال ۲۰۲۵ تعداد ۳۴۷۷ درخواست ویزای طلایی یونان ثبت شده است که افزایش ۲۵ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان میدهد. این افزایش تقاضا عمدتا به موج پایانی سرمایهگذارانی مربوط میشود که در تلاش برای بهرهمند شدن از مهلت تمدیدشده هستند.
تغییر در شرایط اخذ ویزای طلایی یونان
تا سال ۲۰۲۳، یونان یکی از جذابترین برنامههای ویزای طلایی را در اتحادیه اروپا ارائه میداد. حداقل مبلغ سرمایهگذاری در بخش املاک تنها ۲۵۰ هزار یورو (حدود ۲۷۸ هزار دلار) بود. این سیاست باعث خروج هزاران ملک از بازار برای مصرفکنندگان داخلی شد و در بسیاری از مناطق بحران مسکن به وجود آورد.
در پی انتقادات، دولت محافظهکار یونان حداقل سرمایهگذاری ویزای طلایی یونان را برای برخی مناطق محبوب در آتن و تسالونیکی از ۲۵۰ هزار یورو به ۸۰۰ هزار یورو افزایش داد. این افزایش همچنین شامل جزایر معروفی مانند میکونوس و سانتورینی و نیز جزایری با جمعیت دائم بیش از ۳۱۰۰ نفر میشود.
در سایر مناطق کشور، حداقل مبلغ سرمایهگذاری ۴۰۰ هزار یورو (حدود ۴۴۵ هزار دلار) تعیین شده است. علاوه بر این، شرایط مربوط به متراژ نیز تغییر کرده است. تمامی املاک باید حداقل ۱۲۰ مترمربع باشند و تنها امکان خرید یک ملک برای رسیدن به آستانه سرمایهگذاری وجود دارد. البته برای املاکی که استفاده مسکونی ندارند یا در فهرست املاک تاریخی نیازمند بازسازی هستند، همچنان حداقل مبلغ ۲۵۰ هزار یورو حفظ شده است.
آیا ویزای طلایی یونان هم لغو خواهد شد؟
در حال حاضر، ویزای طلایی یونان لغو نشده است، اما تحت فشار فزاینده داخلی و بینالمللی قرار دارد. اتحادیه اروپا در سالهای اخیر بهشدت نسبت به برنامههای مشابه در کشورهای عضو ازجمله یونان انتقاد کرده است. دلیل اصلی این انتقادات، تاثیر منفی این برنامهها بر بازار مسکن، افزایش قیمت املاک و دور شدن شهروندان بومی از توان خرید خانه در مناطق محبوب است. علاوه بر این، نگرانیهایی درباره شفافیت منابع مالی سرمایهگذاران و احتمال سو استفاده از این برنامهها نیز وجود دارد.
دولت یونان بهجای لغو کامل این برنامه، تغییراتی جدی از جمله افزایش قابلتوجه حداقل مبلغ سرمایهگذاری و اعمال محدودیتهای بیشتر بر متراژ و موقعیت املاک در آن اعمال کرده است. این اصلاحات با هدف کاهش تبعات منفی اجتماعی و اقتصادی و پاسخ به فشارهای اتحادیه اروپا انجام شدهاند. با وجود این اصلاحات، احتمال دارد در آینده نزدیک باز هم تغییراتی در برنامه ویزای طلایی یونان اعمال شده یا حتی به طور کامل متوقف شود، بهویژه اگر فشارهای داخلی و خارجی افزایش یابد.