دونالد ترامپ در اولین روز خود به عنوان چهل و هفتمین رئیس جمهور ایالات متحده، فرمان اجرایی تحت عنوان حفاظت از معنا و ارزش شهروندی آمریکا را امضا کرد. این فرمان با هدف پایان دادن به قانون شهروندی بر اساس تولد آمریکا امضا شد. قانونی که کودکان متولد شده در خاک ایالات متحده را به صورت خودکار شهروند آمریکا میکرد. این اقدام ترامپ بحثها در مورد اصلاحیه چهاردهم و محدوده اختیارات ریاست جمهوری را دوباره برانگیخته است.
حق شهروندی بر اساس تولد آمریکا و اصلاحیه چهاردهم
کارشناسان حقوقی به طور گسترده اظهار میدارند که اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده، بدون توجه به وضعیت شهروندی والدین، حق شهروندی کودک را تضمین میکند. بند شهروندی اصلاحیه بهصراحت میگوید:
«همه افرادی که در ایالات متحده متولد شده یا تابعیت یافتهاند و تابع صلاحیت قضایی آن هستند، شهروندان ایالات متحده و ایالت ساکن در آن هستند.»
با این حال، فرمان اجرایی ترامپ عبارت «موضوع صلاحیت قضایی» را به عنوان محدود کردن حق شهروندی به فرزندان ساکنان قانونی تفسیر میکند. این حکم به دنبال رد تابعیت خودکار برای فرزندان متولد شده در ایالات متحده است، در صورتی که هیچ یک از والدین شهروند ایالات متحده یا مقیم دائم قانونی نباشند. ترامپ معتقد است که لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا از مهاجرت غیرقانونی جلوگیری میکند.
موافقان و مخالفان لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا
فرمان اجرایی ترامپ بلافاصله با موافقت و مقاومتهایی مواجه شد. بیش از 20 دادستان کل ایالت در مقام مخالفت برخاستند، با این استدلال که رئیس جمهور نمیتواند به طور یکجانبه قانون اساسی را بازنویسی کند. منتقدان به تصمیم دادگاه عالی در سال 1898 در ایالات متحده علیه وانگ کیم آرک اشاره میکنند. تصمیمی که حق شهروندی بر اساس تولد آمریکا را بدون توجه به وضعیت قانونی والدین تایید میکند.
حامیان دستور ترامپ اما ادعا میکنند که وانگ کیم آرک قانون اساسی را اشتباه تفسیر کرده است. آنها معتقدند که مهاجران غیرمجاز به طور کامل «مشمول صلاحیت قضایی» قوانین ایالات متحده نیستند. همانگونه که توانایی رای دادن و برخی حقوق مدنی دیگر را هم ندارند. این محققان معتقدند که اصلاحیه چهاردهم برای مهاجران غیرقانونی یا فرزندان آنها اعمال نمیشود.
تاثیر فرمان اجرایی لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا
فرمان اجرایی لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا دو گروه از کودکان متولد شده در ایالات متحده را هدف قرار میدهد.
- فرزندان مهاجران غیرقانونی: نوزادان متولد شده از مادرانی که به طور غیرقانونی در ایالات متحده حضور داشتند. همچنین کودکانی که پدران آنها در زمان تولد نه شهروند ایالات متحده و نه ساکنان دائمی و قانونی بودهاند.
- فرزندان بازدیدکنندگان موقت: نوزادانی که به طور قانونی و با ویزای موقت (مانند ویزاهای دانشجویی، کاری یا توریستی) متولد شدهاند و پدران آنها شهروند ایالات متحده یا مقیم دائم قانونی نیستند.
قابل ذکر است، این سیاست برای افرادی اعمال میشود که وضعیت قانونی خود را در ایالات متحده حفظ کردهاند. اما هنوز هنگام تولد فرزندانشان گرین کارت دریافت نکردهاند.
چالشهای پیادهسازی فرمان لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا
دولت ایالات متحده برنامههایی برای پیادهسازی فرمان اجرایی لغو شهروندی بر اساس تولد آمریکا در نظر دارد. مثلا از ارائه مدارک تاییدکننده شهروندی مانند گذرنامه و کارتهای تامین اجتماعی به آنهایی که نمیداند واجد شرایط شهروندی حق تولد هستند یا نه خودداری میکند. این فرمان همچنین به آژانسهای فدرال دستور میدهد تا اسناد ارائه شده از سوی دولتهای ایالتی یا محلی را برای به رسمیت شناختن شهروندی فرزندان متولد شده از والدین بدون شرایط لازم رد کنند.
با این حال، دولت مشخص نکرده است که کدام نهادها (بیمارستانها، آژانسهای ایالتی، یا مقامات فدرال) مسئول تایید وضعیت قانونی والدین برای تعیین شهروندی کودکان هستند. انکار این اسناد باعث میشود تا افراد تحت تاثیر آن از دسترسی به خدمات ضروری مانند آموزش عمومی، مراقبتهای بهداشتی، کمکهای مسکن و برنامههای تغذیه منع شوند.
حق شهروندی بر اساس تولد آمریکا تحت اصلاحیه چهاردهم و سابقه وانگ کیم آرک قرار دارد. بنابراین تا زمانی که دیوان عالی آمریکا حکم دیگری صادر نکند، فرمان اجرایی ترامپ فاقد اختیارات قانون اساسی است. با این حال، زمان تعیین خواهد کرد که آیا این اصل دیرینه حقوق آمریکا پابرجا میماند یا به روشهای بیسابقهای بازتعریف خواهد شد.