در پی خروج بیسابقه ثروتمندان از بریتانیا و حذف مزایای مالیاتی غیرمقیمها (non-dom)، دولت این کشور به دنبال ایجاد ویزای سرمایهگذاری جدیدی است تا افراد ثروتمند را به سرمایهگذاری در اقتصاد بریتانیا ترغیب کند. برنامه پیشنهادی ویزای سرمایه گذاری بریتانیا که هنوز در مراحل اولیه قرار دارد، بخشی از سیاستهای گستردهتر در پاسخ به فشارهای اقتصادی اخیر ازجمله افزایش مالیاتها، محدود شدن مسیرهای مهاجرتی و خروج میلیاردرها به دلیل حذف رژیم مالیاتی غیرمقیمها است.
ویزای سرمایه گذاری بریتانیا: پاسخی به فشارهای مالی و جمعیتی
دولت کارگری «کییر استارمر» در حال بررسی صدور ویزایی ویژه برای سرمایهگذاری در بخشهایی چون هوش مصنوعی، انرژی پاک و علوم زیستی است. از زمان ارائه اولین بودجه توسط «ریچل ریوز» وزیر دارایی، بریتانیا با سیاستهایی چون افزایش مالیات بیمه ملی و محدودیت بر ویزاهای کاری، به دنبال کاهش مهاجرت بوده است. هرچند این اقدامات با وعدههای انتخاباتی استارمر هماهنگی دارند، اما منجر به کاهش جذب نیروی کار و تضعیف اعتماد تجاری شدهاند.
در چنین شرایطی، طرح جدید ویزای سرمایه گذاری بریتانیا ابزاری تاکتیکی برای حفظ جذابیت انگلستان برای سرمایهگذاران و شهروندان جهانی تلقی میشود. در سندی که این هفته منتشر شد، دولت بریتانیا بر جذب «بهترین استعدادها، کارآفرینان و سرمایهها» تاکید و اعلام کرد که در حال بررسی مسیرهای سریعتر برای ورود افرادی با مهارتهای خاص به کشور است. حتی یکی از مقامات دولت به بلومبرگ گفته است که توافق گستردهای بین وزارت کشور، خزانهداری و تجارت در خصوص جذب افراد ثروتمند و باارزش وجود دارد.
تجربه ویزای سرمایه گذاری بریتانیا از ویزای سرمایه گذاری قبلی
هرگونهویزای سرمایه گذاری بریتانیا که جدید باشد، به ناچار با ویزای سرمایهگذاری قبلی (Tier 1) مقایسه خواهد شد. ویزایی که در سال ۲۰۲۲ به طور ناگهانی و به دلیل نگرانی از ورود سرمایههای مشکوک، بهویژه از روسیه تعطیل شد. بررسی دولت بریتانیا در سال ۲۰۲۰ نیز به وجود موارد معدودی از سوءاستفاده برای پولشویی اشاره داشت.
فرزین یزدی، مدیر بخش ویزای سرمایهگذاری در شرکت Shard Capital گفته است: «ما مدتها است بر اصلاح و احیای این ویزا تاکید داریم، اما متاسفانه به دلیل خلاهای قانونی و برداشتهای اشتباه، ویزای قبلی در معرض سو استفاده قرار گرفت.»
دولت انگلیس برای جلوگیری از تکرار مشکلات گذشته، قصد دارد معیارهای سختگیرانهتری را برای طرح تازه ویزای سرمایه گذاری بریتانیا در نظر بگیرد. به عنوان مثال، سرمایهگذاری در املاک به احتمال زیاد همچنان از این برنامه کنار گذاشته شده و تمرکز عمده بر بخشهایی همراستا با اولویتهای ملی خواهد بود.
ویزای سرمایه گذاری بریتانیا: حرکتی متفاوت در میان روند مهاجرتی اروپا
در حالی که بسیاری از کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، ایرلند و هلند برنامههای ویزای طلایی خود را بستهاند، بریتانیا با احیای ویزای سرمایهگذاری خود در مسیر متفاوتی گام برمیدارد. کشورهایی مانند مجارستان نیز از معدود کشورهایی هستند که در سالهای اخیر دوباره برنامه ویزای سرمایهگذاری خودشان را راهاندازی کردهاند.
از سوی دیگر، ایالات متحده نیز همچنان سیاست جذب سرمایه از خارج کشور را دنبال میکند. سرآمد این سیاستها پیشنهاد «دونالد ترامپ» برای ارائه اقامت و مسیر شهروندی به سرمایهگذاران ۵ میلیون دلاری در قالب کارت طلایی ترامپ بود.
هنوز جزئیاتی مانند حداقل مبلغ سرمایهگذاری، مدت زمان نگهداری سرمایه و مزایای اقامتی ویزای سرمایه گذاری جدید بریتانیا مشخص نشدهاند. اما با توجه به شرایط اقتصادی فعلی و اولویت سیاسی برای رشد بدون افزایش مهاجرت عمومی، احتمال تصویب این ویزا افزایش یافته است.
اگر طرح ویزای سرمایه گذاری بریتانیا اجرایی شود، نشانهای از تغییر اساسی در سیاست مهاجرتی بریتانیا خواهد بود. تغییری که میخواهد ضمن حفظ شفافیت و اعتماد عمومی، درهای کشور را به سوی مهاجران ثروتمند و موثر باز نگه دارد.