طرحهای ویزای طلایی، اقامت اتحادیه اروپا را از طریق سرمایهگذاری مالی (اغلب در املاک) اعطا میکنند. با این حال، نگرانیهای فزاینده در مورد مقرون به صرفه بودن مسکن، امنیت و انصاف، بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا را به بستن یا تشدید سختگیری در این برنامهها سوق داده است. با نهایی شدن خروج اسپانیا از طرح ویزای طلایی، تقاضا در یونان و پرتغال افزایش یافته است. به طوری که پرتغال حتی یک پلتفرم دیجیتال را برای سادهسازی درخواستهای متقاضیان راهاندازی کرده است.
ویزای طلایی: یک فرصت رو به کاهش در اتحادیه اروپا
برنامههای گلدن ویزا به اتباع غیر اتحادیه اروپا این امکان را میدهد تا از طریق سرمایهگذاری در یک کشور (معمولا از طریق خرید املاک و مستغلات) به شرط عدم استفاده از وام مسکن، اقامت دریافت کنند. این ویزاها اقامت را به جای شهروندی واگذار میکنند، اما دارندگان آنها آزادی حرکت در منطقه شنگن را هم دارند.
در چند سال گذشته، بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا این برنامهها را کنار گذاشتهاند. ویزای سرمایهگذار اسپانیا در تاریخ ۳ آوریل ۲۰۲۵ به طور رسمی پایان مییابد. اسپانیا به هلند میپیوندد که در ژانویه ۲۰۲۴ طرح خود را بست. بریتانیا و ایرلند هم به ترتیب در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به دلیل نگرانیهای امنیتی پس از جنگ اوکراین به ویزای طلایی خود پایان داده بودند.
ویزای طلایی اسپانیا و بازار مسکن
ویزای سرمایهگذار اسپانیا به حداقل سرمایهگذاری املاک ۵۰۰.۰۰۰ یورو (۵۲۳۰۰۰ دلار) نیاز داشت که سه سال اقامت را اعطا میکرد. با این حال، منتقدان استدلال کردند که کمبود مسکن بهویژه در شهرهایی مانند مادرید و بارسلون را تشدید میکند. پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا فاش کرد که ۹۴ درصد از ویزاهای طلایی به سرمایهگذاری در املاک و مستغلات و بازار مسکن مرتبط است.
بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳، اسپانیا ۱۴۵۷۶ ویزای طلایی، عمدتا برای سرمایهگذارانی از چین، روسیه، بریتانیا، ایالات متحده، اوکراین، ایران، ونزوئلا و مکزیک صادر کرد. تنها در بارسلونا، سرمایهگذاران خارجی بیش از ۵ درصد از فروش سالانه املاک مسکونی را به خود اختصاص دادهاند که باعث افزایش قیمتها و جابجایی ساکنان محلی شده است. با پایان طرح اسپانیا، علاقه به طرحهای جایگزین ویزاهای طلایی در اروپا افزایش یافته است.
یونان شاهد رونق در درخواست های ویزای طلایی است
یونان شاهد افزایش متقاضیان، بهویژه از طرف ایالات متحده بوده است. دادههای ماهانه دولت یونان نشان میدهد که درخواستها تا نوامبر ۲۰۲۴ از ۳۰۲ به ۳۸۳ افزایش یافته است. یونان یکی از سریعترین تاییدیههای ویزای طلایی را معمولا در عرض ۶۰ روز ارائه میکند.
پیش از این، حداقل سرمایهگذاری لازم در یونان ۲۵۰,۰۰۰ یورو (۲۶۲,۰۰۰ دلار) بود، اما در سپتامبر ۲۰۲۳، در مناطق پرتقاضا مانند آتن و سانتورینی به ۸۰۰,۰۰۰ یورو (۸۴۰,۰۰۰ دلار) و در جاهای دیگر به ۴۰۰,۰۰۰ یورو (۴۲۰,۰۰۰ دلار) افزایش یافت. برخلاف برخی از کشورها، یونان برای حفظ ویزا نیازی به اقامت ندارد.
برنامه ویزای طلایی پرتغال هم گسترش مییابد
برنامه ویزای طلایی پرتغال از زمان آغاز به کار خود در سال ۲۰۱۲، بیش از ۷ میلیارد یورو (۷.۲ میلیارد دلار) سرمایه جذب کرده است. سرمایهگذاران در پرتغال را عمدتا چینیها، برزیلیها و شهروندان ایالات متحده تشکیل میدهند.
پرتغال در سال ۲۰۲۳ سرمایهگذاری در املاک و مستغلات را به عنوان راهی برای اخذ گلدن ویزا حذف کرد. با این حال، متقاضیان خارج از اتحادیه اروپا همچنان میتوانند با سرمایهگذاری حداقل ۵۰۰.۰۰۰ یورو (۵۲۵۰۰۰ دلار) در وجوه واجد شرایط، اقامت پرتغال کسب کنند.
سایر برنامههای ویزای طلایی اتحادیه اروپا
با وجود تشدید مقررات در سراسر اروپا، برخی از کشورهای اروپایی همچنان گزینههای ویزای طلایی را ارائه میدهند:
- مجارستان برنامه گلدن ویزای خود را در ژوئیه ۲۰۲۴ و پس از توقف آن در سال ۲۰۱۷ بازگرداند. برنامه سرمایهگذار مهمان، اقامت مجارستان را از طریق سرمایهگذاری در صندوق املاک، خرید مستقیم ملک یا کمک ۱ میلیون یورویی به بخش آموزش ارائه میدهد.
- ایتالیا هم طرح گلدن ویزای خود را در سال ۲۰۱۷ راهاندازی کرد. این طرح مجوز اقامت دو ساله را با حداقل سرمایهگذاری ۲۵۰.۰۰۰ یورو (۲۶۲۰۰۰ دلار) در یک شرکت محدود ایتالیایی اعطا میکند. این طرح شامل اعضای خانواده و ارائه مزایای مالیاتی قابل توجه است.
در حالی که اسپانیا برنامه خود را تعطیل میکند، روند گسترده در اتحادیه اروپا هم به سمت محدود کردن ویزای طلایی متمایل میشود. با این حال، تقاضا در کشورهایی که هنوز اقامت سرمایهگذاران را ارائه میدهند، قوی است.