در آستانه انتخابات زودهنگام پرتغال، ائتلاف دموکراتیک (AD) پیشنهادهایی برای تغییر قوانین تابعیت ارائه داده است که مستقیما دارندگان ویزای طلایی پرتغال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این اصلاحات شامل افزایش مدت زمان اقامت مورد نیاز و الزام به حضور فیزیکی موثر در کشور است. در حالی که قانون فعلی امکان اخذ تابعیت با حداقل حضور در پرتغال را فراهم می‌کند، هدف پیشنهاد جدید تقویت پیوند مهاجران با پرتغال و مقابله با سو استفاده‌های احتمالی از این برنامه سرمایه‌گذاری است.
تغییرات پیشنهادی در ویزای طلایی پرتغال: شرط جدید حضور فیزیکی بیشتر
ائتلاف دموکراتیک پرتغال (AD) پیشنهاد داده است که شرایط اخذ تابعیت برای دارندگان ویزای طلایی پرتغال سخت‌تر شود. این طرح شامل دو تغییر اساسی است:
- افزایش مدت‌زمان لازم برای درخواست تابعیت
- الزام به «حضور موثر» به این معنا که متقاضیان باید مدت بیشتری را به صورت فیزیکی در پرتغال سپری کنند.
در حال حاضر، دارندگان ویزای طلایی پرتغال تنها با حضور ۱۴ روزه در هر دو سال می‌توانند بعد از پنج سال اقامت، برای تابعیت اقدام کنند.
هدف از اصلاحات: تقویت پیوند با کشور از طریق ویزای طلایی پرتغال
پدرو کاتائو پینهیرو، از وکلای ارشد Next Lawyers، توضیح می‌دهد که ائتلاف AD قصد دارد مدت زمان لازم برای اقامت با ویزای طلایی پرتغال را افزایش داده و الزام به حضور فیزیکی را در قانون وارد کند. به گفته او، این اقدامات به تقویت پیوند مهاجران با پرتغال کمک کرده و اثرات منفی قانون فعلی را کاهش می‌دهد.
در این میان، مادالنا مونتئیرو، بنیان‌گذار Liberty Legal، این پیشنهاد را اقدامی سیاسی در آستانه انتخابات ۱۸ مه پرتغال می‌داند. او تاکید می‌کند که این طرح هنوز رسمی نشده و برای اجرایی شدن نیاز به تصویب پارلمان و نه تصمیم دولت دارد.
مزایای فعلی ویزای طلایی پرتغال و انتقادها از آن
بر اساس قوانین فعلی، متقاضیان ویزای طلایی پرتغال می‌توانند مدت زمان پردازش درخواست خود را نیز به عنوان بخشی از دوره پنج‌ساله اخذ تابعیت در نظر بگیرند. حتی اگر حضور فیزیکی آن‌ها در کشور بسیار کم باشد. با توجه به اینکه فرآیند بررسی این نوع ویزاها بیش از ۳۶ ماه طول می‌کشد، برخی می‌توانند با صرف تنها ۱۴ روز حضور در پرتغال، برای تابعیت اقدام کنند، مشروط بر اینکه شرایط ویزا را در ادامه دوره حفظ کنند.
تناقض با سیاست‌های جمعیتی و روند قانونی اصلاح ویزای طلایی پرتغال
مادالنا مونتئیرو اشاره می‌کند که این طرح در تضاد با اصلاحات اخیر است که با هدف تسهیل دریافت تابعیت و مقابله با کاهش جمعیتی در کشور انجام شده‌اند. او پیش‌بینی می‌کند که این طرح با مخالفت شدید نهادهای مهاجر مواجه شود، چرا که روند اقامت در پرتغال همچنان دشوار و متناقض است.
در کنار تغییرات مرتبط با ویزای طلایی پرتغال، ائتلاف AD برنامه‌های دیگری نیز ارائه داده که شامل حذف مسیرهای موسوم به «manifestação de interesse»، تقویت کنترل مرزها و اصلاح ساختار خدمات مهاجرتی در آژانس AIMA است.
پینهیرو هشدار می‌دهد که این اصلاحات مسیر قانونی پیچیده‌ای دارند. تغییر قانون تابعیت پرتغال نیازمند تصویب به عنوان قانون ارگانیک است که مستلزم رای مثبت بیش از نیمی از اعضای پارلمان (حداقل ۱۱۶ نماینده) است.
مونتئیرو نیز معتقد است که این طرح احتمالا فقط یک حرکت انتخاباتی باشد. به‌ویژه اینکه از سوی حزب PSD مطرح شده که پیش‌تر خود حامی جذب مهاجران بوده و ویزای طلایی پرتغال را معرفی کرده است.
تاثیر انتخابات بر سرنوشت ویزای طلایی پرتغال
در صورت پیروزی ائتلاف AD در انتخابات پیش‌رو، وزارت دادگستری اصلاحات پیشنهادی را تدوین خواهد کرد. این اصلاحات ابتدا باید در هیئت دولت تصویب و سپس به پارلمان ارائه شود. کل فرآیند از مرحله پیش‌نویس تا اجرایی شدن ممکن است بین ۱۲ تا ۱۸ ماه زمان ببرد.
در اصلاحات قبلی مربوط به ویزای طلایی پرتغال، دولت‌ها معمولا دوره‌های انتقالی برای متقاضیان در جریان در نظر گرفته‌اند. هنوز مشخص نیست که این اصلاحات به صورت بازگشت‌پذیر برای پرونده‌های فعلی اعمال می‌شود یا تنها برای متقاضیان جدید خواهد بود.
رقابت‌های انتخاباتی و سرنوشت مبهم برای ویزای طلایی پرتغال
انتخابات زودهنگام پارلمانی پرتغال در ۱۸ مه ۲۰۲۵ برگزار خواهد شد. ائتلاف AD به رهبری نخست‌وزیر لوئیس مونتینیو، رقابت سختی با حزب سوسیالیست (PS) دارد. نظرسنجی‌ها اختلاف کمی بین دو حزب نشان می‌دهند. برخی نظرسنجی‌ها AD را جلوتر و برخی PS را پیشتاز می‌دانند.
از آنجایی که هیچ‌کدام از احزاب اکثریت مطلق کرسی‌ها را ندارند، حزب راست افراطی «چگا» که سوم است، ممکن است نقش کلیدی در مذاکرات ائتلافی ایفا کند و درنهایت بر آینده ویزای طلایی پرتغال تاثیر بگذارد. پینهیرو معتقد است که حتی در صورت پیروزی AD، اجرای این اصلاحات نیازمند حمایت گسترده سیاسی و عبور از موانع متعدد است. به گفته او «راه بین وعده انتخاباتی تا اجرای قانون، بسیار طولانی و نامطمئن است.»
